Nederlands Dagblad
http://www.nd.nl/artikelen/2015/mei/11/journalisten-wantrouwen-vrije-toegang-papua
Gerhard Wilts – 11-05-2015
JAKARTA-MERAUKE - Buitenlandse journalisten krijgen ongehinderd toegang tot de onrustige Indonesische provincies Papua en West-Papua. Die toezegging van president Joko Widodo krijgt een verdeelde ontvangst.
'Vanaf nu mogen buitenlandse journalisten Papua binnentrekken, net zo vrij als in andere provincies', beloofde de Indonesische president Widodo zondag, na het bijwonen van een oogstfeest in de zuidelijke havenstad Merauke. Een dag eerder had hij de vrijlating gelast van vijf politieke gevangenen die in 2003 in de cel waren beland na een overval op een wapendepot van het leger.
Jarenlang kregen buitenlandse journalisten veel restricties opgelegd bij een bezoek aan Papua. Vrije nieuwsgaring was niet mogelijk, zelfs gevaarlijk. Journalisten die hun werk clandestien verrichtten, liepen grote kans op mishandeling, gevangenneming of ontvoering. Vorig jaar augustus kregen twee Franse journalisten gevangenisstraffen opgelegd, nadat ze waren opgepakt voor het maken van een documentaire over de afscheidingsbeweging op Papua.
De nieuwe benadering van Papua door de president is positief ontvangen door de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ). Ook de Indonesische mediaraad toonde zich ingenomen met dit 'gebaar van goede wil'. Sceptischer reageerde de Alliantie van Onafhankelijke Journalisten. 'We waarderen de stap, maar zullen president Jokowi (zoals hij in de volksmond wordt genoemd, red.) eraan herinneren zijn belofte te houden', zei de alliantie tegen de krant Jakarta Post.
Ook mensenrechtenorganisaties zijn afwachtend. Woordvoerder Andreas Harsono van Human Rights Watch (HRW) zei dat president Widodo zijn blazoen wil oppoetsen na de internationale storm van kritiek op de uitgevoerde doodstraffen voor buitenlandse drugssmokkelaars in de afgelopen weken. HRW heeft Widodo opgeroepen meer gevangenen amnestie te verlenen. Filep Karma, een bekende Papua-dissident die al elf jaar gevangenzit wegens het hijsen van de verboden Morgenstervlag, weigert overigens amnestie zolang Widodo niet volledige vrijheid van meningsuiting toestaat.
bronnen
De onafhankelijke nieuwszender West Papua Media, die vanuit Australië zeer kritisch bericht over het Indonesische optreden in Papua, vindt de toezegging van Widodo ongeloofwaardig. 'Ondanks opheffing van het verbod blijft West-Papua een gevaarlijke plek voor buitenlandse journalisten, vooral als zij schendingen van mensenrechten rapporteren. Voor hun bronnen is de dreiging van onveiligheid nog groter', liet WPM weten.
De president heeft feitelijk nauwelijks controle over de veiligheidsdiensten die actief zijn op Papua, stelt WPM. 'Journalisten en hun bronnen worden routinematig tegengewerkt en dwarsgezeten, psychisch of elektronisch onder druk gezet, bedreigd, mishandeld, ontvoerd en soms zelfs vermoord. Alle diensten doen daaraan mee, van politie en antiterreureenheden (Kopassus) tot immigratie-ambtenaren, regeringsgezinde milities en de altijd aanwezige Ojek-chauffeurs op motortaxi's.'
Zonder presidentieel besluit en een vastgestelde wet inclusief sancties zijn de woorden van Widodo krachteloos, waarschuwt WPM. De organisatie wijst erop dat bij de arrestatie van twee Franse journalisten een tipgever is vermoord, een tweede op de vlucht is geslagen en vijf zijn opgepakt. WPM blijft daarom vasthouden aan geheime nieuwsgaring via lokale bronnen en ooggetuigen. De nieuwszender eist dat Widodo vroegere strafmaatregelen tegen onafhankelijke verslaggevers ongedaan maakt en intimidatie van journalisten strafbaar stelt.
Widodo houdt vol dat hij journalisten geen strobreed meer in de weg zal leggen. 'We moeten zorgen dat we vrede stichten in Papua. De vrijlating van vijf politieke gevangenen is nog maar het begin', zei hij zaterdag. Onder zijn voorganger, Susilo Bambang Yudhoyono, kwam in Papua slechts één politieke gevangene vrij. Widodo heeft leger en politie op Papua opgedragen het vertrouwen van de bevolking te herwinnen door scholen en wegen te herstellen. Hij wilde echter niet ingaan op een schietincident in Paniai waarbij vijf burgers door de politie zijn doodgeschoten.