Eind September 2019
Deel 7

[1] Ongetwijfeld de meest besproken en dominante gebeurtenis is de golf van geweld in Wamena op 23 September. Initiële berichten gaven de indruk van een vrij vreedzaam protest door met name middelbare scholieren vanwege een racistische uitspraak van een onderwijzeres. Zij wilden hun protest neerleggen bij het hoofd van het district (Bupati). Eenmaal massaal onderweg werden de berichten grimmiger en vooral ook ondoorzichtelijker. Wel duidelijk dat rond de middag de eerste slachtoffers geteld werden; later bleken dat er uiteindelijk 32 doden te betreuren zijn (om en om 50% Papua en 50% migrant) en 70 gewonden. Mogelijk zijn er nog niet gemelde additionele slachtoffers te betreuren die rechtstreeks door familieleden zijn meegenomen naar de kampong; ook de bewaking van het ziekenhuis op de dag van het gebeuren door politie en militairen was van dien mate dat familieleden geen toegang hadden tot mogelijke vermisten. Kortom het getal slachtoffers is uitermate hoog; een pikzwarte dag, speciaal voor de bevolking in de Baliem, maar niet minder voor Papua en Indonesia als geheel.

----------------------------------
[2] Daarnaast een complete ravage aan verbrande voertuigen (auto’s en motoren), huizen, kiosken (loopt tot over de honderd) en nog een aantal regeringskantoren, 5 in totaal. Daarnaast ging de luchthaven dicht; geen vluchten meer, en werd het internet om 12.30 uur (lokale tijd) platgelegd door het ministerie van Communicatie en Informatie in overleg met de veiligheidsinstanties. En een additioneel aantal van 1.500 veiligheidstroepen wordt gedropt in het gebied.

----------------------------------
[3] Een andere categorie is: ‘slachtoffers van angst’; duidelijk dat het gebeuren voor iedereen vrijwel als een complete verrassing kwam. Gevolg: volslagen paniek en verwarring waarin iedereen ineens te maken had met bedreiging en dood, nog afgezien van materieel verlies. Gevolg een enorm aantal van mensen die weg willen uit dit soort situaties. Minimaal 5.000 migranten willen geëvacueerd worden en voorlopig ergens elders (veiligheidscomplex of kerk) hun onderkomen zoeken. Er zijn ook duidelijke berichten van lokale bevolking die weg trekken naar hun originele kampong, weg van de plaats van dreiging en angst.

----------------------------------
[4] Hoe kon dit allemaal gebeuren? De berichten op de dag zelf waren nauwelijks te volgen, terwijl de politie liet weten dat het een geplande chaos was gebaseerd op valse berichtgeving (hoax). De beschuldigende vinger ging – zoals systematisch gebruikelijk de laatste weken – naar de lokale bevrijdingsbeweging, KNPB. Duidelijk werd dat er ‘geïnfiltreerd is’ in de groep van scholieren, m.a.w. een of andere onduidelijke groep van mensen die zowel de massa in beweging hebben gezet als wel de eerste stappen hebben gezet richting brandstichting, geweld en chaos. Maar wie?? In de laatste berichtgeving 30 September en 1 Oktober geeft de politie officieel te verstaan dat het niet de ‘oorspronkelijke bewoners’ zijn geweest die de chaos hebben veroorzaakt. Wie dan wel wordt nog niet gezegd. Later is er het bericht – 1 Okt - dat er nu 7 personen officieel in hechtenis zijn en als verdachten aangemerkt worden. Meer details over deze 7 personen zijn nog niet bekend.

----------------------------------
[5] Speciaal wil ik ook vermelden dat onder de slachtoffers van deze dag ook een dokter is, dr Soeko Marsetiyo, wiens standplaats in het binnenland is, Tolikara, maar op een of andere manier (de eigenlijke toedracht blijft nog erg vaag) in de nasleep van het anarchisme rond Wamena is mishandeld en later aan zijn verwondingen in het ziekenhuis is overleden. De daders, een niet duidelijk geïdentificeerde groep. Het is zeer uitzonderlijk in de geschiedenis van geweld in Papua dat een dokter slachtoffer is, speciaal ook iemand die al jaren (15 jaar) in het binnenland de medische zorg daadwerkelijk gestalte gaf. Zijn dood zet nog eens extra vraagtekens bij wat hier op 23 Sept in Wamena echt aan de hand is geweest.

----------------------------------
[6] Op 23 September is niet alleen Wamena een plek van geweld, ook Jayapura-Abepura is weer ongewild in het top-nieuws. Voorafgaande aan Maandag, 23 September, was ere en bericht verspreid dat er op Maandag een grote demo zou plaatsvinden die nog verwoestender zou zijn dan die van 29 Augustus, en dus werd iedereen aanbevolen thuis te blijven en zich gereed te houden om hun wel en wee te verdedigen. Het bericht kwam van de “Kelompok Nusantara”; ik gebruik die naam even voor het gemak ofschoon die naam niet direct werd genoemd maar een aantal etnische groepen werden genoemd als afzenders van het bericht. Nadat het bericht was gecheckt bij de feitelijke organiserende instantie van de 29 Aug demo, bleek dat er geen enkel plan was voor een demo; kortom het bericht is volslagen onwaar.

----------------------------------
[7] Wat er uiteindelijk wel gebeurde op die Maandag was aanvankelijk van een andere orde. Vroeg in de morgen verzamelde de ‘teruggekeerde studenten’ (exodus studenten) zich op het terrein van de Universiteit Cenderawasih (UNCEN) in Abepura. Hun opzet was om van de leiding van de universiteit de medewerking te krijgen om een ‘hulppost’ te openen op het terrein van de UNCEN waar exodus-studenten zich konden melden, registreren en verder geholpen worden. Deze bedoeling van de exodus-studenten groep (zo’n 200 man/vrouw) was duidelijk op een banner die op de toegangspoort van de UNCEN werd gehangen. De leiding van de universiteit weigerde dit verzoek en verzocht iedereen het terrein te verlaten. Ondertussen stonden voor het hek rijen-dik de veiligheidstroepen. Er werd met de veiligheidsmensen onderhandeld en uiteindelijk zijn de exodus studenten door de veiligheidstroepen een lift gegeven terug naar ‘hun basis’ op de locatie van Expo Waena.

----------------------------------
[8] Eenmaal terug op hun basis gebeurt er iets waar geen duidelijkheid over is. Maar wat wel duidelijk is dat er toen een militair is mishandeld die later aan zijn verwondingen overleed, en dat dit het begin was van brutaal geweld. Gevolg: 5 doden, 4 studenten en 1 militair. Daarnaast werden honderden studenten (772) gearresteerd en overgebracht naar het Brimob-complex (mobiele politie brigade). Daar hebben ze urenlang – drie uur - in de felle zon op de grond gezeten, terwijl er volgens berichten ook van massale mishandeling (schoppen/slaan) sprake was. Kortom: een complete onmenselijke behandeling! Een dag later zijn ze op 6 na weer vrijgelaten. De overgebleven 6 verdachten zijn overgebracht naar het centraal politie complex in Jayapura waar ze worden vastgehouden. Over de aanvang van het geweld, door wie, waarom en hoe, is tot nu toe geen duidelijke informatie.

----------------------------------
[9] Ondertussen lijkt het erop dat ‘de protestbeweging annex vernielingen’ zich meer en meer verspreid. Duidelijkste incident is in de Oksibil (Sterrengebergte) waar op 26 September een aantal kiosken afgebrand. Aanleiding: een groep van lokale mensen die samen alcohol dronken werden terecht gewezen door mensen van de security; dat schoot blijkbaar in het verkeerde keelgat. Kortom: er blijkt niet veel nodig te zijn om een incident af te roepen. Andere berichten spreken van verbrandingen in Yahukimo, Boven Digoel, Tolikara. Maar ik heb daar verder geen details over.

[1]Vlg. lokale krant in Jayapura, CEPOS, 27 Sept zijn er zo’n 200 kiosken afgebrand.

----------------------------------
[10] Daarnaast is het belangrijk ook een ander aspect even te noemen, nl. de aandrang op migranten om te vertrekken. Na het gebeuren op 23 September willen duizenden migranten evacueren uit Wamena; hetzelfde in Oksibil waar rond de 600 migranten weg willen nadat hun kiosken zijn afgebrand. Er zijn ook sporadische berichten dat her en der migranten een soort ultimatum gegeven wordt om te vertrekken, maar die berichten zijn erg moeilijk verifieerbaar. Dus laat ik het even noemen als mogelijk een ‘eerste indicatie’ dat de afgelopen gebeurtenissen regelrecht naar een zeer verhoogde graad van horizontaal conflict kunnen leiden.

----------------------------------
[11] Op 28 September worden er in het district Puncak 2 migranten doodgeschoten; verondersteld wordt dat dit gebeurde door de gewapende verzetsbeweging.

----------------------------------
[12] Op 29 September wordt aangekondigd dat de huidige Kapolda (hoofd van de politie in de provincie Papua) wordt afgezet en vervangen door een oudgediende in Papua, Irjen Paulus Waterpauw. Mogelijk was de mensonterende behandeling van honderden studenten na de ongeregeldheden op 23 Sept de druppel die de emmer deed overlopen. Wie weet? Waterpauw was de deputy Kapolda in de periode dat Tito (nu Kapolri) Kapolda was in Papua.

----------------------------------
[13] Ondertussen wordt er druk vergaderd en naar oplossingen gezocht. Een van de belangrijkste op dit moment is misschien wel het overleg tussen een het Provinciale Parlement (DPRD) van Papua en Papua Barat met de presidentiele staf in Jakarta (23-24 Sept). Daarin wordt door de DPRDs aangedrongen op een ontmoeting/dialoog tussen de President – Jokowi heeft daar blijkbaar zijn fiat aan gegeven – en Benny Wenda, de ULMWP en KNPB. ULMWP heeft daar inmiddels op gereageerd met een houding van geen bezwaar, maar dan moeten wel eerst alle recent gedropte troepen (Brimob en Leger) teruggetrokken worden uit Papua. “Zolang als die blijven is ‘ons volk’ niet veilig”.

----------------------------------

Enkele additionele kanttekeningen tot slot

Het gebeuren in Wamena op 23 September heeft een relatief nieuwe situatie geschapen. Enerzijds is het een afschuwelijk bloedige dag (slachtoffers: 32 doden en 70 gewonden), anderzijds is het een startsein van een ‘zich compleet onveilig voelen’ voor vrijwel alle lagen van de samenleving; angst staat op de gezichten te lezen en ‘een goed heenkomen zoeken’ is de eerste gedachte. Er is een situatie geschapen die het kenmerk van onvoorspelbaarheid draagt. Niemand kan vertellen wie de zaak in beweging heeft gezet? Niemand kan vertellen wie de doden op zijn geweten heeft? Niemand kan vertellen wat er morgen gaat gebeuren? Alleen het aantal slachtoffers vertelt een verhaal van brutaal geweld. De honderden brandhaarden vertellen het verhaal agressie, wanhoop, verlies aan waarden en onverdraagzaamheid. De rijen mensen die willen evacueren, zowel rijen migranten als rijen lokale mensen die terug willen naar hun kampong buiten deze onheilsplek, Wamena, vertellen dat er geen plaats meer voor hen is waar men zich thuis weet. Een puur menselijke tragedie.
Hoe kan dat allemaal gebeuren? Is de voortdurend gehoorde vraag. Wie heeft belang bij deze wanorde? Waarschijnlijk zijn er verschillende belanggroepen die er ‘profijt’ van hebben; de partij die kiest voor repressieve veiligheidsaanpak vindt er een legitimering in voor hard optreden en het opvoeren van het aantal veiligheidstroepen; de partij die vecht voor erkenning en tot nu toe ontkende basisrechten kan de situatie gebruiken om de buitenwereld nogmaals duidelijk te maken dat er echt iets gedaan moet worden en naar hun klachten geluisterd moet worden. Wie hebben er nog meer belang? Zijn er ongetwijfeld, maar er is zo weinig concrete informatie om een inzicht in het gebeuren te krijgen. Alleen is duidelijk dat dit gebeuren het horizontale conflict tussen Papua en migrant steeds scherper aan het daglicht brengt . Wat ook opvalt is dat er blijkbaar tijdens de hele ‘protestactie’ zoveel is ‘toegelaten’. Was er werkelijk niets te beteugelen? Waarom zo’n grote vrijheid van handelen?
Hoe meer je nadenkt, hoe meer de behoefte dringt van een echt objectief onderzoek. Wil de situatie verder niet escaleren dan zal er duidelijkheid moeten komen, zodat preventieve maatregelen kunnen worden genomen. Op het beloop laten is werkelijk de allerlaatste optie! Niettemin is dat de indruk, waarschijnlijk ook omdat men niet goed weet waar men moet kijken. Werd in eerste instantie de KNPB – ondertussen bekend patroontje – verantwoordelijk gehouden, op 30 Sept laat de politie weten dat de chaos niet veroorzaakt is door ‘oorspronkelijke bewoners’. KNPB, niet dus. Wie wel? Gaat het om actors van buiten de Baliem Vallei? Luisterend naar het dieptrieste verhaal van de mishandeling en dood van de dokter uit Tolikara doet vermoeden dat hier een groep opereerde die door de plaatselijke bevolking niet werd herkend. Deze alom onduidelijke situatie is een vruchtbare grond van wantrouwen alom en onderling horizontal conflict op elk niveau.
Daarnaast geven ook losse incidenten elders (Yahukimo, Oksibil, Boven Digoel, Tolikara, en Puncak) duidelijk het signaal af dat de onrust en annex gewelddadige actie zich neigt uit te spreiden naar het hele bergland. Wordt uiteindelijk het gerezen specifieke probleem van discriminatie en racistisch gedrag het ‘momentum’ om nu alle eerder ervaren onrecht aan de kaak te stellen, waar dan ook in Papua. De negatieve ervaring kan gekoppeld zijn aan het verliezen van familieleden, verliezen van land, verliezen van natuurlijke bronnen, economische marginalisatie, machtsovername – economisch als wel als administratief – door migranten, schending van mensenrechten, publieke achterstelling in onderwijs en andere publieke services, etc. Het is vooralsnog een vraag, maar een niet ondenkbaar effect van wat door de racistische incidenten op Java in gang gezet is.
Voorlopig zal het grote aandachtspunt liggen bij het opvangen en doorsluizen van alle migranten die weg willen; betreft niet alleen Wamena maar ook, Oksibil en naar verluidt zijn er momenteel ook o.a. in Dekai (Yahukimo) nauwelijks meer migranten te vinden. De focus op de ‘migranten’ is ook sterk gebruikt in de dagelijkse nationale updating op de TV door Wiranto (coördinerende minister) en Tito (nationaal hoofd van de politie). Over de laatste week was voor het grote publiek in Indonesia de ‘kwestie Papua’ synoniem met ‘noodlot en evacuatie van migranten’. Aan de aandacht ontsnappen de lokale ‘evacuaties’, mensen die in Wamena alles achterlaten om terug te gaan naar hun kampong waar ze meer vrede hopen te vinden. De grote nationale aandacht voor de evacuatie van migranten doet ook menig ‘internal displaced people’ (lokale vluchtelingen) in de Nduga district verzuchten: “en wie denkt er aan ons?”; al langer dan een jaar leven duizenden Papua’s in het bos, gevlucht uit hun dorp onder de daadwerkelijke- en/of dreiging van verwoestende militaire operaties sinds eind 2018 .

[2]Vlg. een rapport over de situatie daar heeft dit ondertussen 182 slachtoffers geëist. Zie https://asiapacificreport.nz/2019/08/05/at-least-182-dead-in-papuan-displacement-camps-says-aid-group/
Ook de specifieke actie in Jayapura-Abepura op dezelfde dag dient de nodige aandacht. De actie door de exodus-studenten is nieuw. Niet onbegrijpelijk als je je realiseert dat deze teruggekeerde studenten eigenlijk nauwelijks een ‘thuis’ hebben hier in Jayapura; waar moeten ze slapen en eten; en hoe gaat het verder met hun studie. Voorlopig wonen velen in bij andere studenten uit hun gebied die in een asrama (studenten-complex) zitten. Tegelijkertijd hebben ze behoefte om zich te organiseren als groep met dezelfde belangen. Daarom zoeken ze naar een ‘centrale hulppost’ waar iedereen zich kan melden. Dat deze actie uiteindelijk afloopt in een dodelijk treffen (5 doden – 4 studenten en een militair) en in ‘urenlang in de brandende zon zitten’ van nog eens honderden studenten was ‘s-morgens geenszins te voorzien. Waarom het gebeurde? Wie zal het zeggen?
Via deze actie van de exodus–groep worden nog een paar belangrijke aspecten duidelijk. [1] Allereerst is met deze exodus-groep een nieuwe actor aanwezig, die kan terugvallen op een grote groep van goed georganiseerde studenten; ze hebben jarenlang buiten Papua geleefd en zich als groep georganiseerd en acties ondernomen sinds de jaren 1980; meestal onder de organisatie naam AMP (Alliantie Papua Studenten). [2] Deze nieuwe actor zal zich waarschijnlijk blijven profileren en een vorm van samenwerking gaan ontwikkelen – hopelijk een positieve - met de tot nu toe enige coördinerende actor voor de studenten, namelijk BEM (Badan Eksekutif Mahasiswa – Uitvoerend Lichaam van Studenten). [3] deze nieuwe groep heeft zijn vertrouwen in de lokale regering vrijwel verloren; enerzijds omdat de Gouverneur en MRP (Papua Volks Vertegenwoordiging) hen eerst allemaal terugroept en de Gouverneur hen nu de wacht aanzegt om terug te keren naar hun studieplaats, zo niet dan wordt hun studiebeurs ingetrokken. Ook het feit dat niet een van de hogere functionarissen van de lokale regering de moeite heeft genomen ‘hen in de brandende zon’ op te zoeken op het complex van de Brimob – een voor ieder weldenkend mens een zeer onmenselijke behandeling - draagt ook niet bij aan hun vertrouwen in de regering. Understatement inderdaad!
Ondertussen blijft het aantal van verdachten in Papua gestaag toenemen. Afgezien van de blijvende kritiek(https://www.amnesty.org/download/Documents/ASA2111082019ENGLISH.pdf)op de procedures van arrestatie en behandeling in het gevang, blijft ook de kritiek scherp op de discriminerende factor, nl. waarom in Papua zoveel Papua’s gearresteerd, terwijl er niet gezocht wordt naar de actors achter de chaos in Jayapura, de dodelijke schietpartij in Deiyai, de dodelijke incidenten door de kant van de militia en daarmede sympathiserende partijen. In een recentelijke open brief aan de President(Surat Terbuka Forum Oikumenis Gereja-Gereja Papua, 1 Oktober 2019) wordt met name ook deze vorm van discriminatie nog eens duidelijk aan de kaak gesteld.
Opvallend is ook dat in Wamena tijdens het afspelen van de tragedie het internet vanaf 12.30 werd lam gelegd. Blijkbaar wordt duidelijk wat al werd gevreesd, namelijk dat het lam leggen van internet nu een routine maatregel gaat worden op elk moment dat er ergens iets aan de hand is. Dat zat er duidelijk aan te komen gezien de ervaringen midden Augustus. Natuurlijk wordt als motief gegeven dat er geen ‘hoax-berichten’ moeten worden verspreid; elk weldenkend mens zal dat motief momenteel in twijfel trekken en onderkennen dat het meest waarschijnlijk motief is om het nieuws naar ‘buiten’ een halt toe te roepen en de interne communicatie op het grondvlak lam te leggen .
[3]Zie ook JUBI 25-26 Sept – lam leggen internet als repressie middel
Her en der zijn er ondertussen ook ‘vredesverdragen’ ondertekend en met veel publieke poeha gepresenteerd zoals op 20 Sept in Jayapura; ook is zo’n verklaring getekend in Wamena een dag of twee na de recente gebeurtenissen. Meestal worden de verklaringen opgesteld door een aantal functionarissen, inclusief vertegenwoordigers van adat of kerkelijke/godsdienstige genootschap. Een dergelijke verklaring mag misschien enige betekenis hebben om de gemoederen even wat gerust te stellen, maar het zijn beslist geen oplossingen, en blijven meestal beperkt tot een ceremonieel hoogstandje. Vaak zijn ze ook indirect een legitimatie voor de veiligheidsinstanties en hun patroon van opereren. De verklaringen hebben botweg geen enkel draagvlak in de lokale gemeenschap. Daarvoor zijn andere stappen nodig.
Reflecterend over oplossingen, kan voorlopig alleen maar gezegd worden dat dat daar nog uiterst weinig aan gewerkt wordt. Repressief herstel van de orde is geen blijvende oplossing, daar is iedereen wel zo’n beetje van overtuigd. Niettemin krijgt die benadering, geleid door Wiranto en Tito (Ik heb bijna de neiging om het te gaan afkorten als “WiranTitoisme”) , nog steeds de volle nationale aandacht. Momenteel zijn eigenlijk de ‘veiligheidsinstanties’ de enige die bepalen wat er gebeurt, is de indruk. Hoelang nog? Het is urgent dat andere initiatieven genomen worden die meer naar een echte oplossing zoeken. Er zijn oplossingen nodig om de oorspronkelijke bevolking te steunen uit de steeds groeiende gemarginaliseerde positie te geraken: demografische policy, economische policy die het belang van lokale mensen stelt boven het belang van de investor, veiligheids-policy gebaseerd op waarden van samenleven en niet op repressief geweld, toegang tot goede gezondheidszorg en onderwijs zonder discriminatie, terugdringen van corruptie, om maar enkele zeer bepalende aspecten te benoemen. De lokale regering zou daar volop zelfstandig/autonoom mee bezig moeten zijn en maatschappelijke instanties erbij betrekken. Ook voor de kerkelijke/godsdienstige instanties ligt er een geweldige taak: zij zouden een voortrekkers’ rol moet nemen door hun betrokken grote gemeenschap van gelovigen te begeleiden in het zoeken en ontwikkelen van interetnisch contact en uitwisseling van gedachten over het ‘hoe verder?’, en zich meer te distantiëren van ceremoniële interventies. Anticiperen op horizontale conflicten is meer dan hard nodig en wie heeft daar een betere structuur voor dan godsdienstige instituten. Enfin, een verzuchting. Gelukkig zijn er nog enkele civiele organisaties die zich het hoofd breken over wat er moet gebeuren. Ook zij moeten vaak erkennen dat ze nog niet verder komen dan assistentie te verlenen aan eenieder de het slachtoffer is van de gebeurtenissen en te voorzien in enig balanceren van de publieke informatie door met goede feitelijke informatie te komen. Geweldige job en dat is op zich niet niks! Petje of voor de coalitie van civiele organisaties die dag en nacht werkt.
Een lichtpunt in de afgelopen week was het bericht over het initiatief van de President om een dialoog te zoeken met de ‘andere kant’, nl. de ULMWP, KNPB en Benny Wenda. Interessant is de ‘verwarring’ die deze stap blijkbaar veroorzaakt. Moeldoko (chef-staf President) zegt op CNN Indonesia(www.cnnindonesia.com/nasional/20190930140128-12-435335/jokowi-siap-bertemu-tokoh-pro-referendum-papua), 25 Sept, dat de President – op aandringen van een aantal parlementariërs uit Papua en die momenteel met de President overleggen - momenteel graag een dialoog ziet met de verzetsgroepen in Papua omdat uiteindelijk alleen via een dialoog de problemen opgelost kunnen worden. Dit is een andere benadering dan Wiranto die op 24 Sept laat weten dat hij een ontmoeting met ULMWP mordicus afwijst ‘omdat het een erkenning van de ULMWP’ inhoudt. Mogelijk kan er – volgens Wiranto - een informele ontmoeting zijn, maar niet met de Indonesische regering! Hij weigert verder te antwoorden op de vraag van journalisten hoe die informele ontmoeting er dan uit moet zien, en benadrukt nogmaals dat ULMWP, KNPB en (nu waarschijnlijk ook toegevoegd) AMP de grote drijvers zijn achter de ongeregeldheden in Papua. Is er een groeiend ‘verschil van mening’ tussen de President en zijn Coördinerend Minister voor Veiligheid en Politiek, Wiranto???
Er blijft ook spanning rond actuele internationale evenementen zoals de zittingen van VN in New York en Geneve. Hoe hoog het mogelijke gezichtsverlies op internationaal niveau de autoriteiten in Jakarta zit, wordt duidelijk in de update-persconferentie van Wiranto op 23 September. Wiranto, geflankeerd door Panglima (leger) en Kapolri (politie) legt uit dat de recente ontwikkelingen in Papua – Wamena en Jayapura – gekoppeld zijn aan de Algemene Vergadering van de VN in New York en de zitting van de Commissie voor Mensenrechten in Geneve. Kortom: ‘het is allemaal opgezet (door Benny Wenda c.s.) om de internationale aandacht te vestigen op Papua en de mensenrechtenschendingen die daar plaatsvinden’. Betekent ook dat de belangrijkste player in het geheel in Papua KNPB is; elk hoofd van de lokale en provinciale politie heeft dat ondertussen ook begrepen, en het verwondert dan ook niet dat een ontbinding van een groep studenten in Timika wordt verdedigd met de woorden “opgezet door KNPB”; hetzelfde verhaal in Wamena, in Jayapura, in Manokwari, in Sorong, noem maar op. Kortom de veiligheidsinstanties hebben ondertussen hun theorie gevormd maar blijven zeer duidelijk weigeren om hun beschuldigingen handen en voeten te geven, alias met duidelijke bewijzen te komen. Op dat spoor doorgaan betekent dat het einde van de ellende voorlopig niet in zicht is.
Een laatste opmerking is de langzaam groeiende aandacht in kringen van niet-Papua voor de werkelijke problemen in Papua. Die trend is mogelijk te lezen in een ‘lijst van boodschappen’ die de studenten protesten in Jakarta afleveren(Jakarta, 24 September; interne communicatie); de studenten protesteren zeer actief sinds meer dan een week en hoofdzakelijk gericht tegen een aantal wetsvoorstellen die door het nationale parlement geratificeerd willen worden. Maar hun boodschappenlijstje is interessant omdat het zeer duidelijk elementen invoegt die rechtstreeks op Papua betrekking hebben. Hier is de lijst van de ‘7 dringende zaken’ die zijn geformuleerd onder de titel “De Reformatie wordt gecorrumpeerd; volk kom in beweging”. De concrete inhoud van deze oproep:[1] Weiger een aantal wetsvoorstellen: RKUHP, RUU Pertambaqngan Minerba, RUU Pertanahan, RUU Permasyarakatan, RUU Ketenagakerjaan; dring aan op canceling van UU KPK en UU SDA; dring aan op bekrachtiging van RUU PKS en RUU Perlindungan Pekerja Rumah Tangga; [2] Cancel de benoeming van de door het parlement gekozen Voorzitter van KPK; [3] Weiger om Leger en Politie een plaats te geven in civiele [regerings-]functies; [4] Stop militarisme in Papua en andere regio’s, en laat alle politieke gevangenen in Papua vrij met onmiddellijke ingang; [5] Stop de criminalisering van activisten; [6] Stop het afbranden van oerwoud in Kalimantan en Sumatra die aangestoken worden door ondernemingen; straf deze ondernemingen en ontneem hen de toestemming van operatie; [7] Werk zaken van mensenrechten schendingen af en veroordeel de daders; inclusief hen die een positie hebben in het machtscircuit; erken de rechten van de slachtoffers.
Ondertussen een lang verhaal, sorry! Mogelijk voorlopig ook mijn laatste omdat ik verwacht dat komende weken wat sudderend zullen zijn. Fysieke en mentale vermoeidheid op alle fronten begint zich ook af te tekenen. Misschien vergis ik me want ik hoor net dat de belangrijkste verdachte kopstukken van KNPB en ULMWP die hier in Jayapura vastzaten vandaag verhuisd worden naar Oost-Kalimantan, waar het rechtsproces gevoerd gaat worden

(https://seputarpapua.com/view/8703-persidangan_pantolan_knpb_dan_ulmwp_dipindahkan_ke_kalimantan_timur.html);

betekent buiten het zicht van Papua en een zeer dure en bijna onmogelijke rechtsbijstand vanuit Papua. Waarom in godsnaam?

4 Oktober 2019