Er is bijna overal in de wereld beroering. Volkeren komen in opstand tegen dictatoriale bewinden en regeringen die hun land schade berokkenen en de bevolking uitbuiten en terroriseren. En de opstandelingen krijgen veel media-aandacht en soms ook daadwerkelijke hulp. Maar het frappante en schrijnende is dat al tientallen jaren een volk wordt vergeten of doodgezwegen, het volk van West Papua, het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea.
West Papua is grotendeels bedekt met een bijna ondoordringbaar regenwoud. Daaronder leven de meeste Papua’s, verdeeld in enkele honderden stammen. Eeuwenlang leefden zij zonder veel zorgen in het uitgestrekte oerwoud. Maar nu hebben de Papua’s grote zorgen. Ze zien dat hun land al jarenlang systematisch wordt beroofd van de natuurlijke bodemschatten. En ze maken zich grote zorgen om de enorme toestroom van immigranten. Bovendien leven ze voortdurend in vrees voor de dominante aanwezigheid van de vele Indonesische militairen in hun land. Het Papua-volk is in de verdrukking geraakt!
Onder zware druk van de internationale gemeenschap en een dreigende oorlog met Indonesië moest het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea in 1962 aan Indonesië worden afgestaan. De officiële overdacht vond plaats op 1 mei 1963. En uiteindelijk werd West Papua een provincie van Indonesië.
Maar het merendeel van de Papua’s was en is het met de gang van zaken niet eens. In Nederland werd een regering in ballingschap gevormd en in West Papua ontstonden verzetsgroepen, die zich beijverden voor de onafhankelijkheid van West Papua. Dat gebeurde niet alleen op vreedzame wijze. De verzetsgroepen hadden aanvankelijk succes, maar in de loop van de jaren werden ze onder de voet gelopen door het Indonesische leger, dat grootscheeps en zwaar bewapend werd ingezet. Dorpen waarin verzetstrijders werden vermoed werden gebombardeerd en op grote schaal werden razzia’s gehouden. En uiteindelijk moest een deel van de vrijheidsstrijders zich gewonnen geven. Maar een groot deel heeft de strijd nog niet opgegeven. Zij hebben zich grotendeels terug getrokken in het oerwoud. Beseffend dat hun gewapende verzetsstrijd, met overwegend alleen maar speren en pijlen en bogen, niet was vol te houden, hebben zij gekozen voor vreedzaam verzet.
Regelmatig worden door de onafhankelijkheidsbewegingen demonstaties gehouden. Maar die worden door het Indonesische leger en de politie hardhandig de kop ingedrukt. Elke demonstratie en het tonen van nationale symbolen ten gunste van onafhankelijkheid is door de Indonesische regering streng verboden en wordt uitzonderlijk zwaar bestraft. Het in het openbaar tonen van de Papuavlag, een piepklein Papuavlaggetje op een jas, of het zingen van het Papuavolkslied betekent arrestatie en gevangenisstraf. Honderden vreedzaam demonstrerende Papua’s zijn inmiddels voor vijf of tien jaar achter de tralies verdwenen! En door het leger en de politie wordt een extreem geweld gebruikt. Naar schatting zijn tussen 1963 en nu 150000 Papua’s door het gewelddadige optreden van het Indonesische leger en de politie om het leven gekomen!
Het lijkt er op dat iedereen de andere kant uitkijkt als het gaat om de situatie in West Papua. De internationale gemeenschap keek werkeloos toe toen de republiek Indonesië destijds op slinkse wijze bezit nam van het land en het volk. En nu kijkt vrijwel de hele wereld weer toe hoe een volk wordt geknecht en vernederd. Het is triest om te moeten constateren dat het de internationale gemeenschap kennelijk aan moed ontbreekt om de Indonesische regering ter verantwoording te roepen.
Maar de meeste Papua’s zeggen nog steeds: ‘Merdeka atau mati’! Vrijheid of sterven!
En ik probeer het nog een keer: wereld word wakker!