Een meerderheid in de Tweede Kamer blijft zich verzetten tegen de omstreden verkoop van tanks aan Indonesië, bleek tijdens een Kamerdebat vandaag. Het kabinet gaat de kwestie nu opnieuw bespreken.
Het kabinet stelde deze week nog dat de situatie in Indonesië op het gebied van democratie en mensenrechten “sterk verbeterd” is. Demissionair minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal (VVD) schreef dat op gezag van de mensenrechtenambassadeur.
Kamer niet overtuigd
Dit heeft de Kamer niet kunnen overtuigen. Een meerderheid van PVV, PvdA, SP en GroenLinks blijft zich verzetten tegen de verkoop. “Mijn fractie is niet overtuigd”, zei Frans Timmermans (PvdA). Hij raadde de regering aan het opnieuw te proberen na de verkiezingen, als er een nieuwe Tweede Kamer is.
Ook Arjen El-Fassed, kamerlid voor GroenLinks, bleef tegen. Vorig jaar kreeg hij een meerderheid achter zich die zich uitsprak tegen de tankdeal. Hij bestempelde het debat vandaag als “overbodig” en eiste dat de motie “onverkort” wordt uitgevoerd:
“Ik heb nog geen enkele mensenrechtenexpert gehoord die zei dat het leveren van wapens verantwoord is. U kent het standpunt van de Kamer en hoort daarna te handelen.” Hij eiste dat de motie ‘onverkort’ wordt uitgevoerd.”
Verkoop Leopard-tanks levert defensie tweehonderd miljoen op
Het kabinet wil overtollige Leopard-tanks voor tweehonderd miljoen euro aan Indonesië verkopen. Met dat geld kunnen dan onder meer onbemande vliegtuigjes worden gekocht. Ook zou de verkoop goed zijn voor de betrekkingen met Indonesië.
Han ten Broeke (VVD) verdedigde de verkoop van de tanks aan een “bevriend en democratisch land”. Het land mag het recht op zelfverdediging ook niet worden ontzegd, stelde hij. Ook kan de krijgsmacht, die gebukt gaat onder een ingrijpende reorganisatie, de tweehonderd miljoen euro “heel goed” gebruiken, aldus de liberaal. Hij zei dat Nederland de goede relatie met het land bovendien moet koesteren. Hierop zette Marcial Hernandez (PVV) Ten Broeke weg als een “gewetenloze liberaal”, die alleen kijkt naar de handelsbelangen van Nederland.
Rosenthal bleef de wapendeal verdedigen. Hij wees erop dat de verkoop voldoet aan de criteria die daarvoor zijn opgesteld door de Europese Unie. Ook prees hij de vorderingen die Indonesië heeft gemaakt op het gebied van democratie. De “civiel-militaire betrekkingen” zijn op orde. Er zijn wel “interne spanningen” op de Molukken en Papoea die de minister zorgen baren, maar daar spreekt hij de Indonesische regering naar eigen zeggen voortdurend op aan.
Debat geschorst voor onbepaalde tijd
Geconfronteerd met een Kamermeerderheid die zich nog steeds verzet tegen de verkoop van de tanks, vroeg Rosenthal om schorsing van het debat zodat het kabinet zich kan “beraden op de opvattingen die op dit ogenblik in uw Kamer leven”. De Kamer besloot om te schorsen, op voorwaarde dat de regering in de tussentijd geen onomkeerbare stappen zou nemen. Dat zegde Rosenthal toe. Wanneer het debat wordt voortgezet, is niet bekend.
Dat het Kabinet zich nu voor de tweede keer heeft uitgesproken tegen de verkoop van tanks aan Indonesië, hoeft niet te betekenen dat de tankdeal niet doorgaat. De (demissionaire) regering kan een motie naast zich neerleggen, zegt onze verslaggever Huib Modderkolk:
“Het kan, maar het is niet heel gebruikelijk. Er is het kabinet veel aan gelegen om de verkoop door te laten gaan. Defensie moet bezuinigen en kan de 200 miljoen euro goed gebruiken. De inspanningen van de speciale rapporteur moeten dan ook worden gezien als een poging de Kamer alsnog te overtuigen van deze deal.”