'Als wij de genocide nu niet stoppen, hebben Papoea's geen toekomst meer'

Het wordt wel 'een genocide in slow motion' genoemd: de onafhankelijkheidsstrijd in West-Papoea, die woedt sinds 1963. Er vielen al 100.000 tot een half miljoen doden. Regelmatig zijn er nog slachtoffers en jonge Papoea's vrezen voor het einde van het volk.

"We hebben niet lang meer", zegt Raki Ap. De Papoea woont in Nederland maar zet zijn strijd hier voort als woordvoerder van de Free West-Papua Campaign. "Ik denk dat mijn generatie de laatste kans heeft om de situatie te veranderen. Als wij het niet doen, hebben we geen toekomstig bestaan meer."

Gedwongen Indonesisch

Hoe is deze bloedige oorlog ooit begonnen? Terug naar 1945, als Indonesië de onafhankelijkheid uitroept. West-Papoea is dan het enige gebied van voormalig Nederlands-Indië dat een Nederlandse kolonie blijft.

Na lang getouwtrek tussen Indonesië en Nederland wijst de VN het land in 1963 toe aan Indonesië. Voorwaarde is wel dat de bevolking - de Papoea's - zich snel mag uitspreken over de eigen toekomst. In 1969 is er daarom een referendum, maar zonder vrije keuze: van de 816.000 Papoea's mogen maar 1.022 inwoners stemmen. Onder dwang kiezen zij voor aansluiting bij Indonesië.

Het merendeel van de Papoea's accepteert de uitkomst niet en eist onafhankelijkheid. Dat is het begin van conflicten, bloedvergieten en mensenrechtenschendingen die tot op de dag van vandaag voortduren. Indonesië laat geen onafhankelijke onderzoekers en journalisten toe, waardoor het aantal slachtoffers alleen een heel ruwe schatting is.